5 ambities voor de Mandelvallei

We werken samen rond 5 ambities

Het stroomgebied van de Mandel kent tal van complexe uitdagingen en problematieken maar ook uitzonderlijke kansen. Dat veel actoren inspanningen leveren om deze aan te pakken blijkt uit de talrijke visies, programma’s, projecten die op dit moment in ontwikkeling zijn binnen het stroomgebied. Door met de verschillende betrokken partijen een gemeenschappelijke geïntegreerde visie op het projectgebied te ontwikkelen, met duidelijke omschreven en afgelijnde doelstellingen, zullen acties op elkaar afgestemd worden, initiatieven elkaar versterken en de vooropgestelde ambities gehaald worden. Daarom wordt de komende jaren, in de schoot van het strategisch project, gewerkt aan een helder investeringsprogramma waarbij ingezet wordt op vijf ambities:

Boven- en ondergrondse waterberging om zowel droogte als wateroverlast aan te pakken.

• Wateroverlast: de volledige Mandelvallei is gevoelig voor wateroverlast: het gebied is sterk versnipperd, met verspreide bewoning en een snel stijgende verhardingsgraad. Omdat alle waterlopen verbonden zijn met elkaar en water en overstromingen niet stoppen aan grenzen, is samenwerking en afstemming met alle waterloopbeheerders noodzakelijk. Dit is onze beste kans om de komende jaren het risico op wateroverlast in dit groot én kwetsbaar gebied verder te reduceren.
• Watertekort: het stroomgebied van de Mandel kent een zeer intensief landbouwgebruik met een hoge watervraag. Periodes van langdurige droogte, of water dat niet voor irrigatie benut kan worden door bv. blauwalgen in het kanaal Roeselare-Leie, zorgden de voorbije jaren dan ook voor grote  tekorten/uitdagingen/productiedalingen. We moeten inzetten op (in deze volgorde) afstroom vermijden, opvangen/hergebruiken, infiltreren, bufferen/vertraagd afvoeren, lozen RWA, lozen gemengde riolering.

De waterkwaliteit verbeteren.

De waterkwaliteit in het stroomgebied van de Mandel is slecht. Zowel huishoudens (lozingen, overstorten, riolering), industrie (o.a. veel zouten) als landbouw (gewasbescherming, nitraat, fosfor…) zetten een druk op de waterkwaliteit. In een zéér intensief landbouwgebied zoals Midden-West-Vlaanderen kan dit vele nadelige economische gevolgen hebben. 

Rendabel en toekomstbestendig maken van het landbouwlandschap.

Het landschap van de Mandelvallei wordt gekenmerkt door een sterke landbouw, met daaraan gekoppelde verwerkende industrie, het is de “groentetuin van West-Europa”. De groententeelt en de ruimere landbouwsector staan in dit gebied echter onder grote druk: waterbeschikbaarheid en een goede bodem zijn één bezorgdheid, waterkwaliteit en vooral het MAP 7 vormen evenzeer een grote uitdaging.

Werken aan een landschappelijke en natuurlijke versterking.

Er zijn heel wat kansen om de natuur te versterken, zowel rond alle waterlopen, de vele (private) grachten, als rond de Mandel en het kanaal Roeselare-Leie. Extra (water)planten, natuurvriendelijker oevers, ecologisch en gebiedsgericht beheer, eventueel heraansluiten van oude meanders, hermeandering, aanleg winterbeddingen, houtkanten, rietkragen… dragen niet alleen bij tot de versterking van het landschap en natuur maar dienen ook meerdere doelen zoals het verbeteren van de waterkwaliteit. Door waterlopen terug zichtbaar te maken wordt het landschap opgewaardeerd en krijgt de biodiversiteit een boost. Om die vele kansen te benutten zullen we moeten samenwerken met aangelanden en betrokken partijen.

Recreatiemogelijkheden en (water)beleving verhogen.

Omdat de waterlopen in de Mandelvallei ruimtelijk structurerend zijn, zijn ze ook geschikt om er recreatieve wandel- en fietsnetwerken aan te koppelen. Water zorgt ook voor een sterke verhoging van de belevingswaarde van een plek en recreatiemogelijkheden dichtbij huis. Vragen gelinkt aan waterrecreatie (kano, kajak, zwemmen…) winnen steeds meer aan belang. Om op deze vragen te kunnen ingaan is een goede waterkwaliteit, maar ook een interessant en aantrekkelijk landschap, van groot belang. Maar we moeten ook aandacht hebben voor de mogelijke gevolgen van deze recreatievormen op de waterkwaliteit, het landschap, de biodiversiteit en de impact op bedrijfsvoering (bv. recreanten kunnen zwerfvuil achterlaten) in en rond de waterlopen.